İstanbul’da 500 yıl önce olan deprem nerede oldu?
İstanbul’da 500 yıl önce meydana gelen depremde çok büyük bir yıkım olmuştur. Tarihsel kayıtlara göre depremin 1509 yılında meydana gelen “1509 Konstantinopolis depremi” İstanbul’u yerle bir etmiştir.
1509 Konstantinopolis depremi, 10 Eylül 1509’da saat 22:00 ile 04:00 arasında bir anda (saati tam olarak bilinememektedir) meydana gelmiştir. Depremin merkez üssü 40.75°K 29.00°D koordinatlarıdır. Bu, Marmara Denizi’nde Adalar’ın güneyine denk gelen bir konumdur. Şimdilerde Adalar fayı veya Yalova açıkları olarak adlandırılan bölgedir.
Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde meydana gelen depremin büyüklüğü, 7.2 olarak ölçülmüştür. Ancak 7.2 veya 8.0 arasında olabilir. Tam büyüklük hesaplanamamıştır. Depremin maksimum şiddeti ise 10 veya 11 olarak hesaplanmıştır.
Tarihi kayıtlarda depremin 50 saniye sürdüğü belirtilmiştir. Deprem nedeniyle 6 metre büyüklüğünde tsunami oluşmuştur.
Osmanlı Devleti dönemine denk gelen depremde 4 bin ile 13 bin arası kayıp olduğu ve 10 binden fazla da yaralı olduğu düşünülmektedir. Şehir genelinde 1070 binanın yıkıldığı ve binlerce binanın da ağır hasar aldığı tahmin edilmektedir.
500 yıl önceki depremin merkez üssü
Deprem, Osmanlı sınırları içindeki Marmara Denizi’nin kuzeydoğusunda, başkent Konstantinopolis’e 29 km uzaklıktaki Adalar’ın güney açıklarında meydana gelmiştir.
Depremin saati, bazı kaynaklarda 22:00 ve bazı kaynaklarda ise 04:00 olarak belirtilmektedir. Çeşitli araştırmalarda depremin büyüklüğü 7.2 ve 8.0 olarak tahmin edildi.
Depremin merkez üssü olarak Adalar fay zonu üzerinde olduğu belirlendi. Depremde Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın Çınarcık Havzasından Marmara Denizi’nin doğusundaki İzmit Körfezi’ne kadar 70 km – 100 km arasında bir fayın kırıldığı düşünülmektedir
Mercalli şiddet ölçeği ile hesaplandığında depremin şiddetinin X (10) veya XI (11) olarak belirlendi. Depremin ardından bazı noktalarda boyu 6 metreye kadar ulaşan tsunami meydana geldi.
